به گزارش ایرنا، با توجه به نقش مهم ماماها در تسهیل و ترویج زایمان طبیعی و آگاهی‌بخشی و تشویق بانوان به فرزندآوری، کمبود این نیروی خدوم، چالشی بر سر راه اجرای قانون جوانی جمعیت به شمار می رود.
ماماها ستون اصلی سیستم‌های سلامت مادر و کودک در دنیا هستند. آنان نخستین شاهد تولد نوزادی هستند که با خود معجزه‌ای از سوی خداوند به همراه دارند.
ماماها به عنوان محافظ و مدافع خط مقدم سلامت مادر و نوزاد، ارایه مشاوره‌های تخصصی باروری و شیردهی و ارایه مراقبتهای دوران بارداری به مادران باردار، به حفظ سلامت مادر و نوزاد کمک می کنند تا این مسیر طبیعی و پرمهر را با آرامش و آگاهی و پیشگیری از بروز مشکلات طی کنند، چرا که این دوران لحظاتی سرنوشت‌ساز در زندگی مادر و نوزاد است.
هم اینک کشور با چالش رشد منفی جمعیت و کاهش موالید مواجه است، در این امر عوامل مختلفی از جمله وضعیت معیشتی و اقتصادی، بالا رفتن سن ازدواج و سن فرزندآوری، عدم تمایل زوجین به فرزندآوری یا تک فرزندی و غیره دخیل هستند.
دولت برای عبور از بحران جمعیت، قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت را تصویب کرده که در این میان ماماها نقش پررنگی در اجرای این قانون بر عهده دارند و تحقق اجرای آن، نیازمند توجه ویژه به ماما، جذب و استخدام و تامین مسایل مالی آنان است.
نقش کلیدی ماماها
پزشک متخصص دانشگاه علوم پزشکی مشهد و معاون پیشین این دانشگاه گفت: موضوع جوانی جمعیت در کشور و نقش ماماها در فرزندآوری و قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، موضوعی حیاتی و مهم است.
دکتر محمد دهقانی فیروزآبادی افزود: قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، پاسخی ملی به یکی از مهمترین چالش‌های آینده کشور است که با هدف پشتیبانی از خانواده‌ها، تسهیل فرزندآوری و ارتقای سلامت مادران و کودکان تدوین شده است و اجرای صحیح آن، نیازمند همکاری همه ارکان نظام سلامت است.
وی ادامه داد: در راستای اجرای این قانون مسوولیت‌های مهمی بر عهده ما قرار گرفته است که این خدمات از توسعه خدمات ناباروری و حمایت از زوجین جوان گرفته تا ارتقاء مراقبتهای دوران بارداری و زایمان ایمن را شامل می‌شود.
به گفته وی، ماماها به عنوان مدافعان خط مقدم سلامت مادر و نوزاد با آگاهی بخشی، مشاوره باروری و مراقبتهای دوران بارداری، نقشی کلیدی در حفظ سلامت مادر و نوزاد و نیز نقش موثری در اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت دارند و آنان باید مورد توجه و حمایت ویژه قرار گیرند.
دهقانی با اشاره به اینکه ماما درحوزه آگاهی‌بخشی، مشاوره باروری، مراقبتهای پیش از بارداری، دوران بارداری، زایمان و پس از زایمان نقش کلیدی و تعیین‌کننده‌ای ایفا می‌کند، افزود: حوزه درمان حمایت کاملی از برنامه‌های مرتبط با تحکیم بنیان خانواده و جوانی جمعیت خواهد داشت.
کاهش شاخص مرگ و میر نوزادان و مادران باردار
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز گفت: میزان مرگ و میر مادران به علت عوارض بارداری و زایمان از مهمترین شاخص‌هایی است که نشان‌دهنده وضعیت توسعه کشورها است.
دهقانی افزود: این شاخص به عنوان یکی از بارزترین نمایه‌های توسعه، تحت تاثیر عوامل مختلف اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است و خدمات بهداشتی- درمانی فقط بخشی از عوامل موثر در کاهش مرگ و میر مادران را به خود اختصاص می‌دهد.
وی ادامه داد: هم اینک «نظام مراقبت مرگ مادری» با هدف پیشگیری از مرگهای قابل اجتناب در سیستم بهداشت و درمان، تدوین و در حال اجرا است.
او گفت: خوشبختانه شاخص مرگ و میر نوزادان در جمعیت زیر پوشش دانشگاه علوم پزشکی در سال ۱۴۰۳، نسبت به سال ۱۴۰۲، از ۲۶ نوزاد در ۱۰۰ هزار تولد زنده به ۱۴.۳ نوزاد در ۱۰۰ هزار تولد زنده کاهش یافته است و همچنین میزان مرگ مادر باردار در این مدت از ۲۲ مورد به ۱۱ مورد کاهش یافته است.
دهقانی افزود: این دستاورد حاصل اجرای بهینه نظام مراقبت مرگ مادر و تلاش استادان و همکاران در گروههای آموزشی، بهداشتی و درمانی و بالاخص بیمارستانی و ماماها و مراقبان سلامت است که در خط مقدم حفظ جان مادران نیازمند مراقبت ویژه به خدمت مشغولند.
پیشگیری از سقط‌های خود خواسته، از دیگر رسالت‌های ماما
مدیر جوانی جمعیت، سلامت، خانواده و مدارس دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: پیشگیری از سقط‌های خود به خودی و جلوگیری از سقط‌های خود خواسته و ارجاع به مرکز نفس از دیگر رسالت های ماماها در مراکز و پایگاه‌های بهداشتی است.
دکتر محمد احمدیان افزود: در مناطق روستایی نیز ماماها مراقبتهای لازم را از طریق پزشک خانواده و بهورز به مادران باردار ارایه می‌دهند تا موارد در معرض خطر شناسایی شده و برای درمان به موقع به سطوح بالاتر ارجاع شوند.
وی ادامه داد: در مراکز بهداشتی سطح شهر نیز علاوه بر مراقبتهای مستمر مامایی، کلاسهای آمادگی برای زایمان از هفته ۲۰ بارداری برگزار می‌شود تا مادران باردار با سرفصل‌های زایمان طبیعی و بدون عارضه آشنا شوند.
این مسوول بیان کرد: در ستاد معاونت بهداشت نیز موارد نیازمند ارجاع اورژانسی به بیمارستان‌ها از طریق سامانه مرکز پایش مراقبتهای درمانی(MCMC) پیگیری می‌شود.